Co tańczymy

Flamenco, taniec orientalny, taniec nowoczesny, tańce szkockie i irlandzkie, taniec w kręgu - za nim o każdym z nich wspomnimy, warto zaznaczyć, że to co tańczymy, jest subiektywną, wewnętrzną, indywidualną interpretacją każdego z wymienionych stylów. Taka jest główna idea, wiodące założenie zespołu i całej Szkoły Tańca prowadzonej przeze mnie w Jeleniej Górze. Nie kopiować, nie trzymać się schematów, nie udawać Turczynek czy Cyganek, lecz być sobą. Z każdego stylu czerpać to, co porusza wnętrze i wydobywa naszą istotę. Filtrować - to może najwłaściwsze określenie. Filtrując każdy styl przez siebie trudno powiedzieć: „tańczę flamenco", czy „tańczę orient", raczej - tańczę siebie poprzez flamenco czy orient.

TAŃCZĘ SIEBIE

TWORZĘ I WYRAŻAM SIEBIE
POPRZEZ TANIEC

Flamenco

O flamenco można by opowiadać dniami i nocami bez przerwy i bez znudzenia. Federico Garcia Lorca napisał:

...Głębsze niż wszystkie studnie i morza otaczające świat. Gorętsze niż mury arabskich zamków nagrzanych w palącym słońcu Andaluzji. Piękne, zmysłowe, mistyczne i tajemnicze. Przeszywające jak szpada wbita w kark byka. Dźwięk gitary, krzyk muezzina, żyda i cygana rozcinający krajobraz na pół. Rytualny taniec ognia i wody, pełen dumy i dzikości wyrażający szaleństwo i pragnienie. Flamenco..."

Flamenco jest najpopularniejszą i najbardziej lubianą muzyką etniczną na świecie. Powstało w Andaluzji - regionie południowej Hiszpanii, w którym przez setki lat przewijały się kultury różnych państw i nacji. Andaluzja była krainą Fenicjan i Kartagińczyków, była kolonią grecką i Imperium Rzymskim, cesarstwem wizygockim i arabskim kalifatem oraz domem dla sefardyjskich Żydów i hinduskich Cyganów. Każda cywilizacja posiadała własne zwyczaje, muzykę i instrumenty. Po wielu latach, w wyniku wzajemnych wpływów i przemieszania się tych wszystkich elementów, na przełomie XVIII i XIX w. powstała tajemnicza, niezwykle ekspresyjna muzyka, którą dziś znamy pod nazwą flamenco.

W sztuce flamenco wyróżnia się niezliczoną ilość tzw. palos czyli ustalonych przez tradycję form o określonej rytmice, melodii, charakterze i nastroju. Niektóre palos mogą być tańczone, inne zaś tylko śpiewane lub grane na gitarze. Niektóre, jak soleá, siguiriya, alegrías uznawane są za rdzeń i esencję flamenco i w związku z tym często wykonywane i rozwijane przez współczesnych artystów. Inne style popadają w zapomnienie, kultywowane są jedynie w małych enklawach, rzadko wykonywane publicznie.

Taniec brzucha

Po arabsku raks al.-sharki, oznacza właściwie taniec wschodni. Jest uważany za najstarszy taniec świata. Jego początki nie są do końca znane. Wiemy na pewno, że jest tańcem starszym niż Islam. Początkowo był to taniec rytualny związany z kultem płodności i jako taki był tańczony w świątyniach. Tańca uczono małe dziewczynki aby wzmocnić i rozwinąć ich mięśnie brzucha. Było to przygotowanie do przyszłego macierzyństwa. W końcu XIX w. świat poznał i pokochał taniec brzucha za sprawą jednej tancerki. W 1893 r. na światowych targach w Chicago wystąpiła tancerka brzucha znana pod pseudonimem Little Egypt i podbiła serca publiczności. Ten boom zwany był popularnie Salome Dancing. Wówczas też powstało europejskie określenie taniec brzucha dla tańca orientalnego. Określenie dodajmy, do dziś nieznane w krajach arabskich. Obecnie taniec orientalny przeżywa swój wielki powrót, m.in. dzięki ruchowi New Age, zainteresowaniem dawnymi rytuałami oraz nowemu pokoleniu wyzwolonych kobiet, które w tym tańcu odkrywają korzenie własnej kobiecości.

Taniec nowoczesny

W języku potocznym określa się w ten sposób wszystkie obecne odmiany tańca wywodzącego się tak naprawdę z tańca jazzowego w połączeniu z tańcem współczesnym. W słowniku zawodowych tancerzy takie określenie jednak nie funkcjonuje. Bronię go jednak na tej stronie, ze względu na brak zamiennej nazwy określającej to, co tańczymy. Nasze choreografie tańca zwanego nowoczesnym zawierają elementy m.in.: flamenco, orientu, tańca disco, tańca współczesnego z poszukiwaniem zupełnie indywidualnych rozwiązań. Tańczymy do utworów hard rockowych, rockowych, popowych, muzyki folkowej i filmowej. Jak jednym, słowem określić taką mieszankę?... Sądzę, że określenie taniec nowoczesny, bez względu na krytykę, jest tu najbardziej odpowiednie.

Tańce w kręgu

  Kiedyś, dawno temu

poprzez taniec rozumieliśmy swą moc i swoje miejsce we wszechświecie. Poprzez taniec przenosiliśmy naszą mądrość na następne pokolenia. W tańcu wyrażaliśmy nasze uczucia: radość, strach, smutek i nadzieję...

Kiedyś dawno temu

tańczyliśmy RAZEM, W KRĘGU – podstawowym symbolu jedności i całości. Nasz krąg tworzył miejsce, w którym tworzyliśmy i odtwarzaliśmy nasz kosmos, naszą rzeczywistość. Na zewnątrz był chaos i nieznane. Wewnątrz kręgu był porządek, moc, spójność.

Nadeszły czasy, w których straciliśmy połączenie z naszą ziemią i swoją społecznością. Nasz taniec ograniczył się do tańca towarzyskiego (godowego). Krąg zaczął stawać się linią lub kwadratem, by w końcu ulec rozproszeniu do tańca w pojedynkę. Tańczymy sami, nieświadomi bycia częścią większej całości. Krąg tańca załamał się, ale jego potrzeba została głęboko w naszej psychice.

I znalazł się człowiek, który postanowił ocalić od  zapomnienia taneczny krąg. Bernard Wosien - niemiecki mistrz tańca, który w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia zrezygnował z kariery baletmistrza na rzecz gromadzenia starych tańców z Europy Wschodniej i Bałkanów. On jest ojcem obecnego tańca w kręgu i głównie jemu zawdzięczamy powrót do naszych tanecznych korzeni.